Уметност

Одделение за уметност

Во Одделението за уметност се застапени следниве уметности: литература, сликарство, скулпторство, музика, архитектура и уметничка критика.

Членови на Одделението се:

Божин Павловски (литература),
Васко Ташковски (сликарство),
Влада Урошевиќ (општа и компаративна книжевност),
Газанфер Бајрам (сликарство),
Митко Маџунков (литература).

Област на работа: Писател

Акад. Божин Павловски

Институции:

Биографија

Акад. Божин Павловски е роден 1942 година во Жван, Демир Хисар. Основно образование завршил во родното место, средно во Битола, дипломирал книжевност на Филозофскиот факултет при УКИМ во Скопје.
Автор е на 19 високо оценети романи („Миладин од Кина”, „Дува и Болвата”, „Вест Ауст”, „Црвениот хипокрит”, „Уткини соседи”, „Враќање во сказните”, „Подвижни гробови”, „Роман за моето заминување”, „Египетска Сонувалка”, „Патување со Љубената”, „Агонија”, „Мирисите на Доилката”, „Викај ме Гудбај”, „Убавицата и Мародерот”, „Светлечкиот Поток”, „Зима во Лето”, „Рогот на Љубовта”, „Градинар, „Пустина” и „Америка, Америка”), две книги раскази („Фантасти” и „Лудисти”), три книги записи, есеи и колумни („Тага за мојата прва татковина”, „Назад кон Разумот” и „Розово на Црното”), патописот „Македонците отаде Екваторот“. Го напишал сценариото за прославениот филм “Австралија, Австралија”, освојувач на повеќе домашни и меѓународни признанија.
Неговите романи се носители на повеќе домашни и меѓународни книжевни награди и признанија: “Интербалканска награда за книжевност” во Грција, награда “Екселзиор” за унапредување на европската проза во Романија, награда „Железара Сисак” во Хрватска, награда „Младост” во Србија. Две негови дела се носители на „Рациновото признание”, две на наградата “Стале Попов” и две на наградата за најпродавана книга на Меѓународниот саем на книгата во Скопје. Ги добил и признанијата „Кочо Рацин”, „Духовен Воин” и „Прозни Mајстори”, потоа „Гоцевата” и „Печалбарската Повелба”.
Неговиот роман “Подвижни гробови” е објавен и во едицијата „Бисери на светската книжевност”, додека „Вест Ауст” е првиот македонски роман објавен на француски јазик во Париз како и на 15 други јазици. Неговиот богат опус доживеал над 60 изданија на други јазици.
Акад. Божин Павловски е троен добитник на највисокото државно признание во Република Македонија, наградата “11 Октомври”: во 1971 година за највисоки дострели во културата и уметноста како основач и раководител на „Мисла”, во 1979 за романот „Вест Ауст” и во 2008 година за животно дело во уметноста. Носител е на Орденот со златен венец за исклучителни успеси во културата и уметноста што се доделуваше во поранешната Федерација.
Во своите дела Божин Павловски е преокупиран со нашата современост и неговата литература претставува една од сеопфатните уметнички слики на социјалната, политичката и духовната ситуација на нашето време, цврсто поврзувајќи се со судбината на македонскиот човек во родната земја и во големата дијаспора.
Акад. Божин Павловски е еден од најпреведуваните македонски писатели на други јазици. За неговото творештво се објавени бројни есеи, студии и критики не само во земјата туку и во странство.
Романите на акад. Божин Павловски оствариле македонска и меѓународна афирмација, како по високите тиражи што заинтересирале бројна читачка публика, така и по извонредните толкувања на најпознати критичари од земјата и од светот.
Неговите раскази се застапени во сите антологии на македонскиот расказ.
За делата и творештвото на акад. Божин Павловски пишувале угледните критичари и есеисти: Милан Ѓурчинов, Георги Старделов, Гане Тодоровски, Матеја Матевски, Ката Ќулавкова, Благоја Иванов, Влада Урошевиќ, Радован Павловски, Миодраг Друговац, Владимир Костов, Анте Поповски, Димитар Солев, Петар Т. Бошковски, Ефтим Клетников, Христо Георгиевски, Митко Маџунков, Гоце Смилевски, Санде Стојчевски, Бранко Цветкоски, Веле Смилевски и др., како и видните странски автори: Ален Боске, Пјер Гамара, Дину Фламанд, Јан Кефелек, Питер Крејвен, Кристијан Гидичели, Дарие Новачеану, Артур Силвестри, Света Лукиќ, Чедо Мирковиќ, Марко Недиќ, Срба Игњатовиќ и други.
Акад. Божин Павловски во 1965 година ја основал издавачката куќа „Мисла“, која беше водилка во забрзаниот развој на книгоиздавачката дејност во Република Македонија. Угледниот “Паблишерс Викли” од Њујорк во 1980 година ја вброи меѓу десетте најдобри издавачи во Европа.
Во 1990 година во Мелбурн (Австралија) академик Павловски ја основал издавачката корпорација „АЕА“, која ги издава неделните весници „Австралиско Македонски Денес“ и „Австралиско Македонски Неделник“. Тоа се единствени македонски неделници што излегуваат на слободен пазар надвор од Република Македонија.
За дописен член на Македонската академија на науките и уметностите е избран на 7 октомври 1988, а за редовен член е избран на 20 јуни 1996 година.

Библиографија

Датум на раѓање::07.01.1942

Место на раѓање::с.Жван

Членство во МАНУ::Редовен член, 1996

Email::bozin@westnet.com.au

Област на работа: Академски сликар

Акад. Васко Ташковски

Институции:

Биографија

Акад. Васко Ташковски е роден на 31 август 1937 година во Нижеполе, Битолско. Основно училиште завршил во Ресен, а во 1958 година дипломирал на училиштето за применета уметност во Скопје.
Во 1959 година се запишал на Академијата за применети уметности – отсек графика, во Белград. За време на студиите образованието го оформил кај истакнатите професори Богдан Кршиќ, Пера Младеновиќ, Мате Зламалик, во класата на прочуениот Миахило Петров, кај кого и дипломирал во 1964 година.
По дипломирањето на Белградската академија се вратил во Скопје и активно се вклучил во македонскиот ликовен живот. Повеќе од 20 години работел како сценограф во Македонската телевизија. Има изведено над 300 телевизиски, филмски и театарски сценографски решенија, како и сценографски решенија за музички фестивали и многу говорни емисии. Истовремено работел и на ликовни решенија од областа на графичкиот дизајн.
Досега организирал 52 самостојни изложби во Македонија и поранешните југословенски републики, како и во Каиро, Париз, Анкара, Виена, Њујорк, Романија.
Акад. Васко Ташковски со своето сликарство во повеќе групни и колективни изложби со успех ја презентира македонската ликовна уметност. Речиси да нема групна изложба кај нас или во странство на која учествувал, а платната на акад. Ташковски да не биле високо оценети или наградувани од страна на стручната и уметничката критика. Тој учествувал во над 150 групни и колективни изложби речиси на сите континенти во повеќе ликовни центри.
Ликовните критичари, историчарите на уметноста, поетите, писателите и други, за овој истакнат сликар од третата генерација македонски сликари имаат пишувано стотици страници, како за еден од најатрактивните претставници на неговата, а и на другите генерации сликари.
Стоејќи пред платната на акад. Васко Ташковски се соочуваме со прашањата дали човековото сознание е еден своевиден универзум во сеопштата делумно одгатната и затоа уште повеќе загатлива вселена или каква е врската помеѓу двигателот на мислата и бескрајноста? Во неговото сликарство погледот на вселената е поглед на занес и страв од мракот, како и страст да се навлезе во таинствените простори. Акад. Ташковски во своето сликарство се надоврзува на денешните живи класици на фантастикот Лем, Бердбери, Лукас. На неговите платна среќаваме знаци во кои делумно ги препознаваме Бош, Ернест, Кле, Дали. Акад. Ташковски е приврзаник на магијата на севозможните линии и бои. Сегодувањето на оваа алхемија во сликарството на акад. Васко Ташковски не извлекува од оковите со кои не притиснал современиот живот и не внесува во неговиот автохтон ликовен свет.
Неговите околу 950 слики во маслена техника и над 1000 цртежи, графики и околу 3500 акварели како и преку 10.000 скици, секоја за себе и во себе, се со свои тајни и таинствености. Преоѓајќи од една на друга слика во сликарскиот свет на акад. Ташковски, во доминантниот предел на неговото сликарство, кој речиси и не е обеспокоен од човекот, не ни даваат да се соземеме, туку се впиваат во нас отворајќи безброј прашања.
Поетиката на своето сликарство акад. Васко Ташковски ја развивал врз искуството на многу задгранични и овдешни сродни мајстори, давајќи му на фантастичниот свет свои акценти. Повремено во тој свет ќе ја препознаеме традиционалноста на таканаречениот магиски реализам во кој нема дефинитивни формули и нема логична историска и биолошка основа. Таквите традиции се преобразуваат во лични, недвосмислено уметнички достигања со големо естетско значење. Тие се процес на творештво и молитва за трајноста на уметноста. Тие традиции се зафат што ги добилижува сродните сликари, разграничувајќи ги во исто време во индивидуалноста во барањето и наоѓањето на свои врвици. По таква врвица чекори кон непознатото и акад. Васко Ташковски, со нем повик да му се придружиме како што сме им се придружиле на оние што не возбудувале со своите откритија на возможното и на невозможното.
За своето неуморно творештво академскиот сликар акад. Васко Ташковски е добитник и на голем број награди и признанија, но сепак неговото најголемо признание, како и едно од најголемите признанија што ги има добиено македонското сликарство воопшто, е застапеноста на неговите слики, како претставник на овој дел на Југоисточна Европа, во Антологискиот приказ на ликовната фантастика на светот.
За дописен член на Македонската академија на науките и уметностите е избран на 21 април 1994, а за редовен член на 20 јуни 1996 година.

Библиографија

Датум на раѓање::31.08.1937

Место на раѓање::с. Нижеполе

Членство во МАНУ::Редовен член, 1996

Област на работа: Филолошки науки

Акад. Влада Урошевиќ

Институции: Филолошкиот факултет во Скопје; Српската академија на науките и уметностите; Европската академија на науките и уметностите, Салцбург, Австрија.

Биографија

Акад. Влада Урошевиќ е роден во Скопје, во 1934 година. Дипломирал на Филозофскиот факултет во Скопје, на групата Историја на книжевностите на народите на СФРЈ, во 1957 година. Докторирал на истиот факултет со тезата „Фантастика и научна фантастика – сличности, разлики и области на интерференцијата“, во 1987 година.
Акад. Урошевиќ е редовен професор во пензија на Филолошкиот факултет во Скопје, којшто со забележлив успех се занимава со повеќе дејности, како на полето на литературата, така и на полето на книжевната наукa.
Со поезија во македонската литература акад. Урошевиќ се јавува во 1954 година. Ги објавил следниве поетски збирки: Еден друг град (1959), Невиделица (1962), Летен дожд (1967), Ѕвездена терезија (1973), Нуркачко ѕвоно (1975), Сонувачот и празнината (1979), Хипнополис (1986), Ризиците на занаетот (1993), Мане, текел, фарес (2002), Тајно злато (2016). Уште од своите почетоци поезијата на акад. Влада Урошевиќ се одделува со своите оригинални акценти и со својата свртеност кон пределите во кои владеат законите на ирационалното и нестварното, поради што критиката ќе го определи сонот како негов домен и белег и ќе го вброи во ретките поети, истражувачи и визионери во македонската литература. Како поет акад. Влада Урошевиќ е застапен во сите антологии на македонската поезија објавени по 1960 година во земјата и странство, како и во „Антологија на светската поезија“ (Турција, 1987), „Златната книга на сонетот“ (Унгарија, 1991) и др.
Во областа на прозата акад. Урошевиќ е автор на шест збирки раскази: Знаци (1969), Ноќниот пајтон (1972), Лов на еднорози (1983), Седмата страна на коцката (2010), Размена на пораки (заедно со Тања Урошевиќ, 2013), Тајна мисија (2013) и пет романи: Вкусот на праските (1965), Мојата роднина Емилија (1994), Дворскиот поет во апарат за летање (1996), Дива лига (2000), Невестата на змејот (2007), како и на книгите прозни записи Алдебаран (1991) и Париски приказни (1998) . Прозните остварувања на Урошевиќ внесуваат во македонската литература не само тематска новост туку и еден нов вид сензибилитет и една нова поетика.
Особен интерес акад. Урошевиќ пројавува за фантастиката, како во литературата, така и во ликовните уметности. За фантастиката во литературата зборуваат неговите книги Подземна палата (1987) и Демони и галаксии (1988), а за фантастиката во сликарството Чуда и чудовишта (2001) и Измислени светови (2003).
Во доменот на книжевниот есеј и книжевната критика Урошевиќ објавил повеќе книги посветени на дела и творци од македонската книжевност. Покрај објавувањето на одделни преводи од српската, словенечката и руската поезија акад. Урошевиќ преведува и од модерната француска поезија, и тоа: целокупното поетско дело на Шарл Бодлер, како и избори од поезијата на Артур Рембо, Гијом Аполинер, Анри Мишо, Пол Елијар, Андре Бретон, Жак Превер, Ален Боске, Лионел Ре. Урошевиќ е исто така составувач на пет обемни антологии на француската поезија, излезени во негов препев. Акад. Урошевиќ за некогашните југословенски простори ги преведувал на српски јазик поетските и прозни книги на Кочо Рацин, акад. Славко Јаневски, акад. Блаже Конески, акад. Матеја Матевски и други.
Опусот на акад. Влада Урошевиќ се состои од над 30 авторски книги, над 40 книги преводи, како и од поголем број антологии и избори. Учествувал, во својство на писател и на научен работник, на повеќе собири и симпозиуми во земјата и во странство.
Книгите на акад. Урошевиќ се преведени на повеќе јазици – англиски, бугарски, германски, дански, полски, руски, словенечки, српски, француски и шпански.
Интересот за ликовните уметности кај акад. Урошевиќ се манифестира низ изработка на дигитални колажи. Во ноември 2013 една голема изложба на овие дела, под наслов „Laterna magica“, е одржана во ликовниот салон на МАНУ.
Добитник е на повеќе награди и признанија, наградата „Младост“, „Нолит“, „Рациново признание“, „Браќа Миладиновци” (трипати), „Григор Прличев“ (двапати) и други. За својот книжевен опус, како и за своите заслуги во преведувањето и афирмирањето на француската литература, прогласен е од владата на Република Франција прво за витез на Редот на уметноста и литературата а потоа и за офицер на истиот Ред.
Редовен член е на Европската поетска академија (Луксембург) и дописен член е на Академијата Маларме (Париз). Член е на македонскиот ПЕН-центар и Друштвото на писателите на Македонија (од 1961). За странски член на Српската академија на науките и уметностите е избран во 2006 год., за член на Словенската литературна и уметничка академија во Варна, Бугарија е избран во 2013 год., а во 2014 год. за член на Европската академија на науките и уметностите во Салцбург, Австрија.
За редовен член на Македонската академија на науките и уметностите е избран на 26 јуни 1997 година.

Библиографија

Датум на раѓање::17.10.1934

Место на раѓање::Скопје

Членство во МАНУ::Редовен член, 1997

Област на работа: Академски сликар

Акад. Газанфер Бајрам

Институции:

Биографија

Акад. Газанфер Бајрам е роден во 1943 година во Приштина. Основно и средно образование завршил во Скопје. Во 1967 завршил Виша педагошка школа во Приштина. Од 1967 до 1971 работел како наставник по ликовно воспитување во основното училиште со настава на турски јазик „Тефејуз“ во Скопје. Во 1974 година завршил Академија за ликовни уметности во Белград во класата на акад. Младен Србиновиќ. Истата година се запишува на постдипломски студии (на Академијата во Белград) на Отсекот за монументално сликарство под менторство на проф. Божа Продановиќ и пом завршените студии се стекнува со звањето магистер.
Специјализира фреско-сликарство и мозаик. Како стипендист на италијанската влада бил на двогодишна специјализација на Отсекот за мозаик на Академијата за убави уметности во Равена (1981–1983). Во 1983 година се враќа во Скопје и од 1985 година работи како професор во Училиштето за применета уметност „Лазар Личеноски“ во Скопје. Ги предавал предметите: Теорија на форма и боја; Декоративно писмо; Цртање; Акт и Сликарски техники.
Од 1983 до 1990 година е ангажиран како сценограф и костимограф во повеќе театарски претстави во театрите во: Скопје, Куманово, Штип, Битола и надвор од Македонија, во Дубровник, Риека, Бања Лука. Работел и како сценограф на телевизиски емисии на МТВ.
Има учествувано на бројни самостојни изложби во земјата: Струмица, Битола, Охрид, Скопје, Велестово, и во странство: Рим, Истанбул, Анкара, Нацано и на групни изложби, како во земјата, така и во странство: Мелбурн, Рио де Жанеиро, Викторија дел Спирито Санто, Смолен, Софија, Равена, Рим, Орфорд, Лефкоша, Комрат, Сроково, Варшава, Краков, Белград, Нови Сад, Врање, Пирот, Газиантеп, Денизли, Истанбул, Мерсин, Сапанџа, Анкара, Брачано, Нацано, Волос, Атина, Солун и на други места.
Автор е на неколку монументални мозаици: „Мостот“ (1997), заедно со мозаичарот Паоло Ракањи од Равена (Италија), МОБ – Скопје; шесте мозаици во салата на Собранието на Република Македонија (1999); „Икаров лет“ (2000), мозаик во ВИП-салонот на аеродромот во Скопје; „Четири елементи – универзум“ (2015), подарок за МАНУ, како и на неколку мозаици: „Портокалов цвет 1“, „Портокалов цвет 2“, „Танчерка“, „Мелихат“ и тродимензионалните мозаици „Гнездо“ и „Олтар“ во највисоката резиденцијална кула „Портакал чичеги“ во Анкара, Турција. Неговите дела се наоѓаат во галерии и во приватни збирки во Македонија и во Австралија, Белгија, Бугарија, Велика Британија, Италија, Јапонија, Канада, Молдавија, Полска, САД, Србија, Турција, Франција и др.
Има богата меѓународна активност преку учество и организација на бројни ликовни колонии во земјата и во странство. Како долгогодишен, од 1985 година, активен член во AIMC (Associacione Internazionale Mosaicisti Contemporanei) – Меѓународна асоцијација на современите мозаичари, со седиште во Равена (Италија), остварил учество на шест меѓународни конгреси во организација на оваа асоцијација за мозаик од кои едниот и самиот го организира – десеттиот конгрес во Скопје (2006).
Учествувал со предавања и водел работилници за мозаик на повеќе универзитети – на Филозофскиот факултет во Скопје, Универзитетот во Битола/ Охрид, на Универзитетот во Едрене и на Универзитетот во Измир. Учествувал и во неколку меѓународни работилници за заштита на мозаичното културно наследство во Македонија, како и во меѓународен проект за заштита на мозаиците во Хераклеја.
Поради особени заслуги и долгогодишен значаен придонес во областа на културата, во 2004 година е добитник на наградата „11 Октомври“, во 2006 година на наградата „Нерешки мајстори“ што ја доделува ДЛУМ, во 2004 година ја добива годишната награда на Советот на Општина Струмица за посебен придонес во негувањето и развојот на мозаичната уметност во Струмица, како и годишната награда на Здружението на турските медиуми во Македонија за придонес во уметноста на турската заедница во Македонија.
Член е на ДЛУМ од 1983, Член е на AIMC и на Извршниот одбор на оваа асоцијација во повеќе мандати, на Европско друштво за култура, S.E.C. (Societé Europeene de Culture) со седиште во Венеција, на асоцијацијата Mosaico Oggi во Рим и основач и претседател на Здружението на мозаичари од Скопје.Членувал во уметничкиот совет на колонијата во Денизли, Турција, во Кичевската ликовна колонија и е претседател на колонијата во Сапанџа, Турција. Основач е на Одделот за мозаик во рамките на Меѓународната струмичка ликовна колонија.
За член на Македонската академија на науките и уметностите е избран на 4 јуни 2012 година. Од 2016 е секретар на одделението за уметност при МАНУ.

Библиографија

Датум на раѓање::17.03.1943

Место на раѓање::Приштина

Членство во МАНУ::Редовен член, 2012

Email::gbayram@manu.edu.mk

Област на работа: Писател

Акад. Митко Маџунков

Институции:

Биографија

Акад. Митко Маџунков е роден на 19 март 1943 година во Струмица. Основно училиште (1949–57) и гимназија (1957–61) завршил во Струмица, а Филолошки факултет, светска книжевност со теорија на книжевноста, во Белград (1961–67). Една година работи како професор, а од 1971 година бил вработен во Библиотеката на градот Белград. Акад. Маџунков започнал да пишува уште како гимназијалец, но како негов книжевен почеток се смета објавувањето на расказот „Воскресение“ во белградски Студент во 1965 г. Во периодот 1965–68 година тој често печати раскази во белградските весници и списанија (Студент, Видици, Дело, Савременик, Младост), а неговото име понатаму се појавува во Књижевне новине, Књижевна реч, Књижевност, Политика, Нова Македонија, Разгледи, сè до Књижевни лист. Во тој период добива повеќе студентски и градски награди за раскази, ја уредува познатата „Трибина 17“ на катедрата за светска книжевноста, учествува на бројни книжевни вечери, а неговото творештво уште пред да ја објави првата книга е претставувано од значајни писатели (Никола Милошевиќ, Данило Киш, Марко Недиќ и др.).
Во тој период Митко Маџунков објавува на српски јазик. Првата негова книга раскази Чудна средба (Видици) печатена е во 1970, а за втората, Убиј го зборливото куче (Просвета) ја добива престижната награда „Исидора Секулиќ“. Тие книги се многу високо вреднувани од бројни српски критичари, меѓу кои акад. Предраг Палавестра, Драган М. Јеремиќ, Милош Бандиќ, Љубиша Јеремиќ, Чедомир Мирковиќ, Марко Недиќ, Предраг Протиќ, Мирко Милорадовиќ, Благое Јастребиќ… Неговиот прв роман Кула на Ридот (Просвета, 1980) е оценет како врвно дело и од повеќе критичари е прогласен за книга на годината.
Во својот белградски период акад. Маџунков има објавено седум книги на српски јазик и се смета за билингвален автор, но уште додека живее во Белград, веќе по објавувањето на романот Кула на Ридот, тој полека се разврзува од белградската книжевна средина и целосно се посветува на творештвото на својот мајчин јазик.
Покрај споменатите книги раскази, Чудна средба и Убиј го зборливото куче, акад. Маџунков има објавено уште пет книги кратки прози (Меѓата на светот, Парадоксален сон, Дрвото на Нарајана, Грабнувањето на Европа, Астрагали); три книги есеи: Штркот единак и неговото јато, Чехов или Тајната на раскажувањето, Родното место на литературата. Повеќето критичари сметаат дека врв на неговото творештво се романите: Кула на Ридот, Домот ма Александар, Кон другата земја, Времето на ирвасите, Птиците од ланските гнезда. Тој е автор и на повеќе драми (Големиот Смок, Сенката, Пуста земја, Пат за Лихнидос, Мелница, Чудо големо и др.) изведувани на театарските сцени и објавувани во посебни книги. Составувач е на антологијата Раскази за Белград I-II.
Неговото творештво е преведувано на англиски, германски, француски, италијански, руски, бугарски, романски, полски и други јазици, а застапено е и во повеќе антологии и избори. Има преведено повеќе книги, главно, од македонски на српски јазик.
Добитник е на повеќе книжевни награди и признанија: „Исидора Секулиќ“, Рациново признание, роман на годината на Детска радост, книга на годината на Македонската книжевна фондација, роман на годината на Утрински весник; двапати ја има добиено и Годишната награда на својот роден град Струмица, а во 2015 година ја доби и Државната награда „11 Октомври“.
Акад. Маџунков е член на Здружението на писателите на Србија од 1970, а на Друштвото на писателите на Македонија од 1986 година. Истовремено е член и на Друштвото на независни писатели.
Од 2006 година тој пак живее во Македонија.
За член на Македонската академија на науките и уметностите, надвор од работниот состав, е избран на 27 мај 2003, а за редовен член на 1 мај 2007 година.

Библиографија

Датум на раѓање::19.03.1943

Место на раѓање::Струмица

Членство во МАНУ::Редовен член, 2007

Email::mitkomandzunkov@manu.edu.mk

Дописен член на одделението е:
Венко Андоновски (филолошки науки)

Област на работа: филолошки науки

проф. д-р Венко Андоновски

Институции: Филолошки факултет „Блаже Конески“, Скопје

Биографија

Проф. д-р Венко Андоновски е романсиер, драмски писател, филмски сценарист, книжевен критичар, теоретичар на литературата и културата. Автор е на вкупно 35 првоиздадени книги на македонски јазик, од најразлични жанрови. Редовен професор е на Филолошкиот факултет „Блаже Конески“ во Скопје. Бил и декан на Факултетот, а добитник е и на наградата „Свети Климент Охридски“ за образование.
Постдипломски студии по теорија на литературата со кроатистика завршува на на Филозофскиот факултет во Загреб. Таму, под менторство на проф. д-р Анте Стамаќ изработува магистерска теза на хрватски јазик под наслов Simboli “zvono” i “cvijet” u pjesničkim strukturama Antuna Gustava Matoša: status i funkcija. Но, поради војната во Хрватска трудoт е одбранет под видоизменет наслов: Симболски конфигурации во поетскиот текст (врз примери од Антун Густав Матош), на 21 мај 1992 год на Филолошкиот факултет во Скопје. Докторира на истиот факултет на 14 мај 1996 година, со тема Структурата на македонскиот реалистичен роман. Во комисиите за одбрана на магистериумот и докторатот учествуваа видни професори од Загреб и Белград: д-р Анте Стамаќ и д-р Никола Милошевиќ.
До сега предавал: нова хрватска книжевност, теорија на книжевоста, наратологија, семиотика, стилистика, македонска книжевност, светска книжевност и културологија. Како долгогодишен кроатист, Андоновски е единствен Македонец што објавил стручна стилистичка книга на хрватски јазик, во угледната едиција „Inozemni kroatisti“, knjiga sedma: Venko Andonovski, Matoševa zvona, „Matica Hrvatska“, Zagreb, 2005.
Како писател, Андоновски е автор на 2 книги поезија, 3 книги раскази, 4 романи, 18 изведени театарски пиеси и 1 сценарио за игран филм (Види: библиографија, театрографија, филмографија).
Повеќекратен добитник е на сите домашни награди за проза, драма и критика, како и на меѓународните награди „Балканика“, „Југра“ (руска меѓународна награда за најдобар роман од словенските книжевности преведен на руски, за „Папокот на светот“), како и на наградата „Петар кочиќ“ за српското издание на романот Вештица. Во 2018 година беше номиниран, со 33 светски писатели (меѓу кои и Нобеловци) за Толстоевата награда („Јасна полјана“). Тој е првиот Македонец што доби меѓународна книжевна награда по осамостојувањето на Македонија („Балканика“).
Еден од најчитаните македонски автори во Македонија во последниве две децении. „Папокот на светот“ е до сега печатен во 15.000 примероци, а „Вештица“ во 11.000. Еден од најизведуваните драмски писатели во последниве дваесет години во Македонија. Кандид во земјата на чудата беше на репертоарот на „Драмски“ цели седум години, со над сто изведби. За француското издание на неговиот роман „Вештица“, Милан Кундера, откако ќе го спореди Андоновски со Херман Брох и Карлос Фуентес, ќе напише: „Вештица е голем роман за Европа. За минатото и сегашноста на Европа. Ве молам прочитајте го. Со љубовта која ја заслужува“.
Делата му се преведени на десетина јазици, меѓу кои и на англиски, француски, руски, унгарски, грчки, словенечки, хрватски, српски, бугарски…
Автор е на осум книги од областа на теоријата на книжевноста и културологијата. Приредил и превел од англиски статии за еден зборник од областа на книжевната семантика (Судбината на значењето од Сосир до Дерида) и една книга од областа на теоријата на литературата (Тери Иглтон: Литературни теории). Приредил и две антологии на македонската поезија (македонско-српска и македонско-англиска). Автор е и на една двојазична (македонско-англиска) ексклузивна монографија за културата на Македонија, Зеницата на Македонија, во коавторство со Глигор Стојковски. Автор е на два учебника по литература за средното образование. Бил вклучен и во изработката на два покрупни проекти на МАНУ.
Член е на ДПМ и Македонскиот ПЕН центар.
За дописен член на МАНУ е избран на 30 март 2022 година.